20 maart 2019

Zeg nee tegen gemakkelijke oplossingen #veertigdagentijd

Geschreven door Pieter Korbee

Veertig dagen. De periode voorafgaand aan Pasen. Een tijd van bezinning. Een tijd waarin het onheil in de ogen wordt gezien, de mislukking van goede intenties, van het kwaad dat je wordt aangedaan. De vastentijd.

Van Jezus wordt het verhaal verteld dat hij veertig dagen de woestijn inging voordat hij optreedt in de openbaarheid. Hij gaat de leegte in, de verlatenheid waar niets groeit. Een plaats waar het niet veilig is, waar demonen op je afkomen. Veertig dagen lang eet hij niets. En toen hij grote honger had kwamen de demonen langs. Zij fluisteren hem verleidingen in naar een ander leven dan dat van tekort en gebrek. De verleiding om de honger te stillen. De verleider lispelt: als je zoveel in je mars hebt als van jou wordt beweerd, dan kun je toch zeker van deze stenen brood maken? Nooit meer honger.

Alle ellende in een klap opheffen

Daarop volgen er andere: de verleiding van de macht. Macht die in een oogwenk aan alle machteloosheid een einde maakt. Die de ideale samenleving verwerkelijkt die we toch allemaal voor ogen hebben? En dan de verleiding van de onkwetsbaarheid. Het besef dat je niets kan gebeuren. Het is toch fantastisch om alle machteloze en kwetsbare mensen terzijde te kunnen staan? Bij al deze verleidingen gaat het erom in één klap alle ellende in de wereld op te heffen. Doet het er dan toe wie je bij dit streven als bondgenoot kiest? Alleen het doel telt toch?

Het verhaal vertelt dat Jezus de influisteringen van de hand heeft gewezen. Hij beseft niet zelf voor God te moeten spelen. Hij doet een beroep op de God die hij kent, die in hem woont en hem omringt en voor wie hij ontzag heeft. Maar hij valt niet met hem samen. Hij doet in zijn naam een stap terug. Ook dat is een vorm van vasten, om je te onthouden niet alleen van voedsel, maar ook van grootse oplossingen, zeker van de gemakkelijke, totale, die je worden ingefluisterd.

Een naam noemen

Op de dag dat ik de eerste woorden van dit stukje schrijf lees ik een NOS-berichten. Een vluchteling die Nederland is uitgezet is mishandeld bij zijn terugkeer in zijn thuisland Bahrein en tot levenslang veroordeeld. In Nederland zocht hij bescherming en hulp. Een week later kan ik het bericht niet meer terugvinden. Is het in de vergetelheid geraakt? En daarmee ook de man om wie het gaat? Wat kan ik doen?

De bezinningstijd roept je op je eigen kracht in perspectief te plaatsen. Maar daardoor leer je wel je kracht kennen. Door nee te zeggen tegen gemakkelijke, totale oplossingen leer je wat je wel kunt zeggen: nee zeggen bijvoorbeeld tegen onmenselijkheid. Ik kan niet anders dan mijn kwetsbaarheid en machteloosheid aanvaarden. Maar ik kan wel een kaars opsteken, mij informeren, ik kan wel uitdragen dat een mensenleven telt, ik kan deze voor mij onbekende man in gedachten houden, ik kan mijzelf focus geven. Zo kan ik de woestijn verlaten. Dan vind ik ook zijn naam, moeilijk is het niet: Ali Mohammed al-Showaikh.

Over Pieter Korbee

Pieter Korbee

Pieter Korbee is emeritus-predikant, zijn laatste standplaats was Alkmaar

Gerelateerd