Boom of bom? 

Met een roze schepje bikte ik deze week in de taaie grond bij de landingsbaan van vliegbasis Volkel. Af en toe moest ik mijn oren dicht drukken, als er met donderend geraas een F35 of Tornado landde. Het was een onwerkelijke situatie. Wat doe je als er geoefend wordt met het einde van de wereld? Je plant een boom! 

Volkel is de plek waar wij kernwapens hebben opgeslagen. En waar de NAVO deze maand twee weken oefent met het voeren van een nucleaire oorlog. De first strike is dan belangrijk: jij moet als eerste toeslaan, want als de vijand dat doet, ben je te laat. Maar als je het zelf doet, start je een kettingreactie die de hele wereld kan vernietigen. 

Bij de vliegbasis staan massa’s vliegtuigspotters. Overal was ook politie. En militaire voertuigen met nummerborden als 04-80M8 – wat niet zonder toeval te lezen is als ‘da bomb’, de bom. 

Maar er waren ook andere mensen. Gewapend met jonge boompjes en Taizéliederen. Ze stonden bij het hek dat de vliegbasis afschermt. Deze mensen waren activisten van de Catholic Worker, een katholieke beweging die zich, ook met gewaagde acties, inzet voor alles wat kwetsbaar is. Twintig activisten waren er om met roze geverfde schepjes ‘vrede te scheppen’. En ik was een van hen. 

Waarom? Omdat ik zie dat al een halve eeuw wordt gewaarschuwd voor de gevolgen van een atoomoorlog. Begin je eraan, dan open je een doos van Pandora die het einde van de wereld betekent. De enige uitweg is ontwapening. 

Is het de taak van een dominee om hieraan mee te doen? Ik zal eerlijk zijn: ik heb mijn deelname aan deze actie niet in mijn kerkelijke urenadministratie opgenomen. Maar ik vind het wel degelijk mijn taak als voorganger om hier een profetisch geluid te laten horen. Ook als arrestatie daarbij een reëel risico is. 

We zongen ‘Wij die met eigen ogen’ en ‘Om wat misdaan wordt, ziende blind’ van Oosterhuis. We plantten tientallen jonge bomen, snel groeiende soorten, die over jaren een bos moeten vormen dat het zicht op de landingsbaan in Volkel moet wegnemen – zodat deze onbruikbaar wordt. Een symbolische daad van kwetsbaar leven. En onder het zingen van het Taizélied ‘Ati yarabby salaman’, God geef ons vrede, deden enkelen een poging met hun roze schepjes onder het scheidingshek door te graven. Totdat de politie het welletjes vond… Maar de boodschap is duidelijk. Liever kiezen voor het leven, dan voor de totale vernietiging. Liever bomen dan bommen.