Ken je het verlangen naar een sigaret?

‘En hoeveel vrienden heeft die campagne nou eigenlijk opgeleverd?’ De vraag wordt mij regelmatig gesteld, meestal met een wat spottende ondertoon. Resultaat omgezet in ad hoc cijfers. We zullen die cijfers nooit in beeld krijgen. Hoe meet je wat de gevolgen van de campagne zijn over tien jaar (mensen nemen vaak rustig de tijd – jaren – om zich te oriënteren) terwijl je nooit had geweten wat er was gebeurd zonder wat te doen aan onze naamsbekendheid. Het liefst zou ik dit uitgebreide antwoord geven:

Ken je het verlangen naar een sigaret,
naar die gelukkige tijd dat je nog rookte?
Niemand begrijpt dit verlangen behalve ik.

Ik herinner mij iemand die altijd
als ik iets zei dat ze niet begreep
antwoordde: op zich is dit heel intrigerend.
En ik herinner mij ook dat ik dan
Die uitspraak een aantal malen
In mijn hoofd moest herhalen:
Op zich is dit heel intrigerend
Totdat de betekenis verdampt was.

God kan ondoorgrondelijke dingen met ons doen
Dankzij het feit dat hij niet bestaat
En zo kunnen ook ondoorgrondelijke dingen
worden beweerd dankzij het feit
dat ze nergens over gaan.
Sinds ik dit bedacht begrijp ik veel meer.
Het verlangen naar een sigaret
Is het verlangen zelf.

Rutger Kopland

Er moet een toevallige God bestaan

Van deze dichter is ook de dichtregel: er moet een toevallige God bestaan. Uit die regel spreekt ook verlangen. En dat is ook mijn link met de remonstranten, met waar wij nu eigenlijk mee bezig zijn, waar het ons om te doen is. Altíjd al, maar met de campagne komt het pregnant naar voren: er is een verlangen naar God, er is een verlangen naar een plaats om het over dat verlangen te hebben, er is een verlangen om die plaats in stand te houden, er is een verlangen om meer mensen deelgenoot te maken van dat verlangen en van die plaats.

Ik heb in de loop der jaren het idee gekregen dat gelovige mensen verlángen, dat vooral. ‘Naar God’ is een toevoeging: van een eigennaam, maar ook van een religieus begrip dat stem wil geven aan een ander, dieper verlangen in ons. Het is wederom Kopland die hierover dicht:

Er is een verlangen waarvan je niet weet waarnaar –
naar iets wat voor je uit vlucht
Er is een plek waarnaar je verlangt maar je kent die niet –
je moet leven met het onmogelijke

Veel van onze leden en vrienden zijn remonstrants geworden omdat ze een plaats zochten om naar die plek te verlangen. Een plaats om samen te komen, om samen te zijn. Die verbondenheid is soms genoeg en het is zaak die te blijven zoeken.