Weg met de Bijbel

Thomas Jefferson, de derde president van de Verenigde Staten ging in het begin van de 19e eeuw met een groot snoeimes door de Bijbel. Hij sneed alles weg wat hem niet beviel: zo sneuvelden het hele Oude Testament, de brieven van Paulus en ook de wonderverhalen, genezingen etc verdwenen naar het ronde archief. Wat overbleef noemde hij ‘The life and morals of Jesus of Nazareth’, ofwel de Jefferson Bijbel. Zo ver gaan de schrijvers van het onlangs week verschenen ‘Weg met de Bijbel’, de remonstrantse theologen Sigrid Coenradie, Bert Dicou en Anne Claar Thomasson Rosingh, niet. Integendeel eigenlijk: in een lange inleiding op hun boek onderstrepen ze juist de grote actuele waarde van de Bijbel, die door een remonstrantse predikant eind 19e eeuw al eens van de kansel werd verbannen. Nutteloos boek vond deze ‘moderne theoloog’, product van de Verlichting.

Weg met de Bijbel? Mooi niet

Je kunt op heel veel manieren de Bijbel lezen, betogen ze: feministisch, spelend als een kind, ecologisch, queer (gericht op seksuele diversiteit). Maar ook literair, als puzzel van verborgen wijsheid, als heilig boek, politiek en ga zo maar door. De schrijvers concentreren zich echter op contextgericht Bijbellezen: de tekst is geen objectieve waarheid, maar betekenis wordt ontleend aan de wisselwerking tussen tekst en lezer. Aan de hand van thema’s wordt dit verder uitgewerkt. Interessant is bijvoorbeeld de uitwerking van het thema ‘opoffering’: van Jezus tot zelfmoordterrorist. En als het gaat over ‘kwetsbaarheid’ neemt het boek ons mee van de bekende Amerikaanse schrijfster Brene Brown, via de remonstrantse hoogleraar Christa Anbeek naar de Japanner Shusaku Endo, wiens ‘Silence’ onlangs indrukwekkend werd verfilmd door de beroemde regisseur Martin Scorsese. Auteur Coenradie promoveerde onlangs op Endo en organiseerde in februari een drukbezochte studiedag over film en boek.

De titel ‘Weg met de Bijbel’ is nogal misleidend: het had de bedoeling van de drie auteurs meer recht gedaan als het boek ‘Op weg met de Bijbel’ of ‘Weg van de Bijbel’ had geheten. Laat u dus niet van de wijs brengen: dit boek is een breed uitgewaaierde visie, hoe je in de 21e eeuw de Bijbel kunt lezen. In de eigen woorden: De Bijbel begint met een droom, het paradijs en eindigt er ook weer mee: de openbaring en daartussenin gaat het over universele levensverhalen. Op 9 juni is er een speciale studiedag over het boek ‘Weg met de Bijbel’ in Haarlem.