Trump van binnenuit bekeken! Een remonstrant in de VS analyseert.

Ik ben op bezoek bij familie in Nederland. Mijn ouders zijn vijftig jaar getrouwd en dat moet gevierd worden. En daar wil ik natuurlijk bij zijn. Dus zit ik voor een tijdje in Nederland. Nu weet iedereen ook dat ik in de Verenigde Staten woon en dus krijg ik vragen over de politiek en president Trump. Ik vind het altijd heel interessant dat veel mensen in Nederland erg geïnteresseerd zijn in de Amerikaanse politiek en daar over het algemeen ook veel van weten. In veel gevallen weten de mensen in Nederland meer over issues dan de mensen in mijn omgeving in de Verenigde Staten.

Geen empathie, geen nieuwsgierigheid

De vraag is waar te beginnen want er is zoveel om commentaar over te geven. Meestal begin ik mijn commentaar met de volgende opmerkingen. Ik heb twee problemen met deze president. Beide punten zijn informatief over hoe de president werkt en denkt. Het eerste is dat hij  geen empathie heeft. Hij kan zich niet in een ander verplaatsen en daardoor wordt het heel moeilijk de problemen die mensen ervaren te begrijpen. Ten tweede heeft hij geen intellectuele nieuwsgierigheid. President Obama zei in een interview in Vanity Fair in 2012: “Nothing comes to my desk that is perfectly solvable. Otherwise, someone else would have solved it. So you wind up dealing with probabilities. Any given decision you make you’ll wind up with a 30 to 40 percent chance that it isn’t going to work. You have to own that and feel comfortable with the way you made the decision. You can’t be paralyzed by the fact that it might not work out.”

Dit betekent dus dat er geen gemakkelijke oplossingen zijn wanneer de president een besluit moet nemen. Het betekent ook dat elk besluit zogenaamde ”unintended consequences” (onbedoelde gevolgen) heeft. President Trump staat erom bekend dat hij instinctmatig werkt en helemaal geen interesse heeft om te horen over mogelijke complicaties. Hij denkt dat hij het allemaal wel weet. In zijn werkwijze is alles zwart/wit. In tegenstelling tot wat veel mensen denken is hij niet dom, maar heeft hij geen interesse om dingen verder uit te zoeken en meer te leren. Ook is zijn economische visie geworteld in de jaren vijftig, dus maakt hij in de eenentwintigste eeuw beslissingen gebaseerd op de economie van de jaren vijftig.

Groene energie wint terrein

Wat betekent dat in de praktijk? President Trump neemt ad hoc – besluiten gebaseerd op gevoelens. Hij gelooft niet in klimaatverandering en heeft zijn politieke basis beloofd de kolenindustrie terug te brengen. In zijn beleving is de Verenigde Staten niet eerlijk behandeld tijdens de gesprekken over het Parijs Akkoord. Wat doe je dan? Dan zeg je het akkoord gewoon op. Voor hem is dat logisch. Zo denkt hij.  En zo heeft hij altijd besluiten genomen voor zijn bedrijf. Hij gelooft echt dat hij een betere deal kan krijgen. Dat er in de VS meer mensen een baan hebben in de industrie voor zonne-energie dan in de kolenindustrie doet niet ter zake. Dat het land ook tien miljard dollar aan mogelijke investeringen in de energiesector misloopt, is ook niet van belang want deze mensen stemmen toch niet op hem.

Maar nu blijkt dat de politiek toch echt anders werkt dan een bedrijf, want in de VS hebben veel bedrijven allang de overstap naar meer groene energie gemaakt, deels onder druk van de publieke opinie en deels omdat groene energie inmiddels meer betrouwbaar is en qua prijzen competitief of zelfs goedkoper dan olie en steenkool. Op dit moment worden er veel kolencentrales gesloten omdat (het winnen van) steenkool simpelweg te duur is. De staat California is de zesde economie in de wereld. Zij zijn groen en hebben wat in te brengen. Bedrijven die zaken willen doen in California volgen de wetten van deze staat en niet van de staten die kleiner zijn en minder regelingen hebben. De meeste grote steden en grote bedrijven hebben besloten om de doelen van het Parijs Akkoord te blijven volgen, omdat het voordeliger is om groene energie te blijven gebruiken. Nu kan de VS pas officieel in 2020 uit het akkoord stappen, dus heeft het politieke besluit tot nu toe weinig effect gehad op wetgevend gebied.

Tegenkrachten groeien sterk

Wat de aankondiging vooral heeft bereikt is dat de mensen in de milieuorganisaties enorm geactiveerd zijn en dat het enthousiasme om in actie te komen groot is. Hetzelfde patroon zie je ook bij andere besluiten zoals de instelling van tarieven op staal en aluminium, de besluiten over immigratie en de milieuregelingen. De beslissingen worden allemaal aangevochten in de rechtbank en vele zijn dus nog niet geïmplementeerd. Omdat de regering de besluiten niet goed wil of kan onderbouwen, worden veel besluiten van president Trump ongeldig verklaard.

Dus, President Trump blijkt erg goed in het samen brengen van mensen die tegen zijn beslissingen zijn. Dit heeft geleid tot een enorm enthousiasme voor verkiezingen bij democratische kiezers. Het politiek activisme is enorm gegroeid in het laatste anderhalf jaar. Niet alleen over het klimaat maar ook over immigratie, de rol van vrouwen, hoe we elkaar behandelen, taalgebruik en nog veel meer. Er is nieuwe energie om een rol te spelen in de politieke besluitvorming op lokaal, regionaal, staats- en federaal niveau. Meer mensen, en vooral ook vrouwen, zijn bereid zich verkiesbaar te stellen. Vooral in staten als North Dakota, Georgia, Missouri en zelfs Texas, die politiek erg republikeins zijn en waar traditioneel de progressieve stem niet gehoord werd omdat er simpelweg geen kandidaten beschikbaar waren, is er nu een keuze.

Tussen hoop en vrees

Mijn gevoelens over de gevolgen van het beleid van president Trump veranderen dagelijks. Er zijn dagen dat ik alles maar hopeloos vind: hoeveel slecht nieuws kan een mens verdragen? Zijn mensen echt zo onverschillig naar elkaar en hun omgeving? Op andere dagen ben ik hoopvol dat de verkiezing van president Trump weleens positief kan uitpakken omdat we ons met z´n allen realiseren dat we het zo niet willen. Het wordt dus interessant te zien wat de tussentijdse verkiezingen in de VS in november brengen. Maar daar over een volgende keer meer.