Al die mensen, al die verhalen

‘In plaats van te leven om te overleven zocht ik een thuis, een plek waar ik in alle rust mijn leven mag leven’, ‘Geniet van dit verblijf op aarde, zonder haat of valse trots’, ‘De kerngedachte onder onze bevrijdingsoorlog is het recht om terug te keren naar onze onteigende landen’,  ‘Liefde is de enige helende kracht in dit universum’.

Zomaar wat uitspraken van zomaar wat mensen. Of eigenlijk niet zómaar wat mensen, deze mensen hebben iets gemeenschappelijks: zij waren vluchteling en hebben asiel aangevraagd in een ander land.

We hebben allemaal dezelfde wensen

Ik ontmoette hen toen ik op ArtZuid in Amsterdam kuierde. Opeens was daar die galerij van mooie koppen op zuilen, gemaakt door Marc Quinn. Aan de ene kant werd ik indringend aangekeken door prachtige mensen, aan de andere kant las ik namen, woonplaatsen en landen van herkomst. Aan deze neutrale en dorre gegevens was een persoonlijke zin toegevoegd, een soort levensles of motto.

Eigenlijk lees je wensen die we allemaal hebben: vrede, een veilige plek om te wonen, de garantie dat je eigendommen je niet zomaar afgepakt worden. Je weet niet half wat deze mensen meegemaakt hebben, maar wel dat ze hetzelfde denken en voelen als wij. Het maakt je nederig en bewust van je eigen bevoorrechte leven. Je hart opent zich ter plekke voor al die mensen die op drift zijn geraakt.

Iets van het leven maken

Ik kon het niet helpen, maar ik moest meteen denken aan het filmproject 26.000 gezichten waarin rond 2005 aan de groep uitgeprocedeerde asielzoekers een gezicht gegeven werd op de Nederlandse TV. Ik controleerde mijn herinnering op internet. Je kunt die verhalen nog steeds vinden, maar – verrassing – een aantal van die verhalen is 15 jaar later aangevuld. Wat leuk en ook goed om dit vervolg te kunnen bekijken.

Zou er meer te vinden zijn over die ‘100 hoofden’ van Marc Quinn? Is er iets bekend over hun levens? Hoe leuk is internet dan opeens. Van bijna iedereen kan ik iets vinden via google. Heel veel tijd later vind ik op de website van dit project (net iets beter kijken Liesbeth, scrollen!) bij elke kop informatie over de afgebeelde persoon. Neutraal, heel ‘matter of fact’ en misschien maakt dat het nog krachtiger. Het zijn stuk voor stuk mensen die iets van hun leven maken, die kansen gegrepen hebben, die van betekenis willen zijn. Wij zouden er zelf ook best tussen kunnen staan.

We zijn allemaal hetzelfde

En dat is precies de bedoeling van Quinn. Met zijn kunst wil hij aandacht vragen voor het vluchtelingenvraagstuk. Hij wil bewustwording creëren, debat en liefst ook actie genereren. Zelf is hij al aan de slag met een vervolgproject ‘Our Blood’. Centrale boodschap: mijn bloed en jouw bloed verschillen niet, onder onze huid zijn we allemaal hetzelfde. Toevallig ook het motto dat Yves Saidi (geboren in Burundi, wonend in Amsterdam) heeft laten optekenen.

Er is meer dat ons verenigt dan dat ons deelt.

ArtZuid, de beeldententoonstelling in de groene lanen van Amsterdam Zuid, is nog te zien tot 17 oktober.