Het antwoord op zingevingsvragen vraagt om vertraging, ook in de politiek

Laat je je in jouw politieke overwegingen leiden door jouw levensbeschouwelijke overtuiging? Wat betekent dat dan concreet voor jouw politieke engagement?

Mijn verdieping in het christelijke gedachtegoed is pas van de laatste jaren. Ik heb mijn stem voor de Tweede Kamerverkiezingen dus nooit zo direct in verband gebracht met mijn levensbeschouwing. Wel denk ik dat het belangrijk is dat we ons als samenleving bezig blijven houden met zingevingsvragen en dat dat zichtbaar gebeurt in het publieke debat. In de studie spiritual care die ik nu volg worden het trage vragen genoemd. Dat vind ik een mooie verwoording, want het antwoord op die vragen vraagt om vertraging.

Waar mijn politieke engagement concreet ligt vind ik wel een confronterende vraag. Ik heb een druk gezin met twee jonge kinderen dus meestal ben ik al blij als ik de belangrijkste zaken mee krijg. Ik geef maatschappijleer op een middelbare school aan tieners. Politiek is vaak nog een ver van hun bed show. Maar ik kan wel met ze werken aan belangrijke vaardigheden zoals luisteren en met elkaar in gesprek gaan. Als ze dan ook nog iets mee krijgen van ons politieke stelsel en onze verworvenheden dan ben ik best tevreden.

Wat is het wezenlijke onderwerp van de komende verkiezingen?

Ik weet niet of er een wezenlijk onderwerp is, er zijn zoveel issues die er toe doen. Wat natuurlijk wel heel spannend is, is dat een relatief extreme partij groot dreigt te worden. En ik zeg dreigt omdat ik niet kan geloven dat deze partij duurzame antwoorden heeft op belangrijke vragen. Voor mij gaan de verkiezingen om de vraag of we zorg willen dragen voor de wereld, elkaar en onszelf. En het voelt alsof de noodzaak om die zorg te dragen steeds groter wordt. Het wordt steeds onweerlegbaarder dat we de wereld en zijn bronnen aan het uitputten zijn. Er zijn ook steeds meer mensen met burn-outs, angsten of depressieve klachten. Dat is een ander niveau maar ook een vorm van uitputting.

Hoe duid je de onvrede in de samenleving, waar ligt de kern ervan? Hoe moet de politiek daarop reageren?

Misschien is dit niet zo’n politiek correct antwoord en misschien wat zweverig, maar ik denk dat de kern van onvrede in mensen zelf ligt. Voor vrede in de wereld is ook vrede in jezelf nodig. Ik moet denken aan een songtekst van mijn favoriete zangeres. Wat er aan onze keukentafels in het klein gebeurt, gebeurt in het groot op het wereldtoneel.

Look at us break our bonds in this kitchen
Look at us rallying all our defenses
Look at us waging war in our bedroom
Look at us jumping ship in our dialogues
There is no difference in what we’re doing in here
That doesn’t show up as bigger symptoms out there
So why spend all our time in dressing our bandages
When we’ve the ultimate key to the cause right here, our underneath

Bron: Alanis Morissette, Underneath

En hoe de politiek op de onvrede moet reageren? De politiek lijkt soms wel een poppenkast, een spel of theater dat gespeeld wordt. Maar het gaat om het echte leven. En ik denk dat er in dat echte leven behoefte is aan echtheid, geraaktheid en directheid.

Zijn er partijen waar iemand met een christelijke achtergrond niet op kan stemmen?

Nee, daarom leven we nou juist in een democratie. Iedereen kan vrij stemmen op de partij die voor hem of haar de juiste is, dat is toch wel essentieel. Daarnaast is een christelijke achtergrond nogal breed. Een stem op het CDA verschilt nogal van een stem op de SGP. Ik denk ook niet dat het christendom het alleenrecht heeft op bepaalde waarden. Ik ben het bijvoorbeeld met onze kleinste christelijke partij minder eens dan met de meeste niet confessionele partijen. En wat dan met de PVV? Weet je, laat ik maar gewoon zeggen dat ik hoop dat deze partij niet teveel stemmen krijgt van christenen en niet christenen, dat onderscheid doet er niet toe.

Interview met remonstrant Madelief Brok